ترکیب اضافی در زبان عربی چگونه است؟ با مثال یاد بگیر

امروز فضای مجازی و بستر اینترنت به یکی از مراجع مهم برای دانش آموزان تبدیل شده است تا با مراجعه به آن پاسخ بسیاری از پرسش های خود را بیابند.

تحریریۀ چه خبر تلاش می‌کند تا در این بخش اطلاعات به روز و مستندی را پیرامون موضوعات درسی تهیه و در اختیار کاربران فضای مجازی قرار دهد.

امروز دربارۀ ترکیب اضافی در عربی می‌خوانیم.

ترکیب اضافی

چنانچه اسمی به اسم دیگری اضافه شود، به صورتی که میان آن‌ها هیچ فاصله‌ای نباشد، «ترکیب اضافی» ساخته می‌شود. اولین اسم در ترکیب اضافی، «مضاف» و دومین اسم، «مضاف‌الیه» نام دارد.

 مثال: مُعَلِّمُ المَدرَسهِ

در ترکیب اضافی بالا، «مُعَلِّمُ» به‌عنوان مضاف و «المَدرَسهِ» در نقش مضاف‌الیه آمده است.

ترکیب‌های اضافی در زبان عربی دارای قواعد خاصی هستند که در ادامه، به آن‌ها اشاره می‌کنیم.

*بین مضاف و مضاف‌الیه نباید هیچ فاصله‌ای باشد.

*مضاف نباید با تنوین (ـً ، ـٍ ، ـٌ) یا حرف تعریف «ال‍ـ» به کار برود.

*هر دو کلمه دارای معنای مستقل هستند.

*مضاف‌الیه همیشه مجرور است و با حرکت «ـِ یا ـٍ» به کار می‌رود.

برای اینکه نکته‌های بالا را بهتر بیاموزید، به مثال زیر توجه کنید:

کتابُ الطالِبِ

در این مثال از ترکیب اضافی استفاده شده است. «کتابُ» مضاف است و «الطالِبِ» به‌عنوان مضاف‌الیه آن آمده است. همان‌طور که مشاهده می‌کنید، مضاف بدون تنوین یا حرف «ال‍ـ» به کار رفته و مضاف‌الیه نیز حرکت کسره گرفته است.

در عین حال، بین این دو کلمه هیچ فاصله‌ای نیست و هر دو معنای مستقلی دارند. کتابُ الطالِبِ :کتابِ دانش‌آموز.

*آن دسته از ضمیرهای متصل مجروری نیز که به اسم‌ها متصل می‌شوند، در حکم مضاف‌الیه هستند. با این تفاوت که حرکت «ـِ یا ـٍ» به حرف آخر آن‌ها اضافه نمی‌شود. مانند «أخی» به معنای «برادرم» که «ی» در آن، نقش مضاف‌الیه را به عهده دارد اما حرکت «ـِ یا ـٍ» را نگرفته است.

ترتیب مضاف‌ الیه و صفت

در زبان فارسی، چنانچه بخواهیم برای یک اسم هم از صفت و هم از مضاف‌الیه استفاده کنیم، ابتدا صفت و سپس مضاف‌الیه را به اسم اضافه می‌کنیم. برعکس، در زبان عربی، ابتدا مضاف‌الیه و سپس صفت به اسم اضافه می‌شود.

در فرمول زیر، محل قرار گرفتن مضاف‌الیه و صفت نشان داده شده است.

مضاف یا موصوف + مضاف‌الیه + صفت

به‌طور مثال، چنانچه بخواهیم برای اسم «أُخت» از صفت «الجَمیلَه» و مضاف‌الیه «ی» استفاده کنیم، باید ترکیب زیر را به کار ببریم.

أُختی الجَمیلَه. خواهرِ زیبایم.

در ترکیب بالا، «أُخت» مؤنث است و به همین خاطر، صفت آن، یعنی «الجَمیلَه» هم به صورت مؤنث آمده است. از سوی دیگر، «أُخت» معرفه هم هست و در حالت عادی با حرف تعریف «ال‍ـ» به کار می‌رود اما چون مضاف‌ واقع شده، حرف تعریف «ال‍ـ» از ابتدای آن حذف شده است. با وجود این، چون موصوف و صفت در معرفه و نکره بودن با هم مطابقت دارند، صفت «الجمیله» با حرف تعریف «ال‍ـ» آمده است.

منبع: فرادرس