تعادل میان شادی و غم در ایام تعطیلات | چطور با سوگ مبهم در تعطیلات کنار بیاییم؟ / راهکارهای روانشناسی برای تعادل میان غم و شادی در روزهای تعطیل و شادی

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی چه خبر، جواد آل حبیب- تعادل میان شادی و غم در ایام تعطیلات چگونه ایجاد می شود؟ چگونه در فصل جشن‌ها با غم مبهم کنار بیاییم؟ تعطیلات می‌تواند احساس غم را تشدید کند، به‌خصوص زمانی که با نوعی «سوگ مبهم» مواجه هستیم. نام‌گذاری و پذیرفتن احساسات می‌تواند کمک کند شادی و غم را هم‌زمان در کنار هم تحمل کنیم. ایجاد فضایی برای غم، در کنار لحظات ارتباط و مهربانی با خود، می‌تواند استرس را کاهش دهد. تعیین مرزهای شخصی، خودمهربانی و ساختن آیین‌های شخصی می‌تواند در دوران تعطیلات حمایتی مهم باشد.

مردم معمولاً تصور می‌کنند تعطیلات زمانی برای شادی است، اما برای بسیاری از افراد، این زمان می‌تواند غم را شدیدتر کند. این موضوع به‌ویژه زمانی اتفاق می‌افتد که فرد با «سوگ مبهم» روبه‌رو باشد؛ نوعی غم که زمانی رخ می‌دهد که عزیزتان از نظر جسمی حاضر است اما از نظر عاطفی یا ذهنی دور شده است—مثلاً بر اثر زوال عقل یا قطع رابطه. این نوع غم پایدار، پیچیده و توضیح‌دادنش سخت است و همین موضوع تعطیلات را چالش‌برانگیزتر می‌کند.

در یکی از قسمت‌های پادکست What About Grief درباره سوگ مبهم صحبت کردم و این‌که چگونه این نوع غم ممکن است در تعطیلات شدت بگیرد. معمولاً فشار اجتماعی برای «شاد بودن» وجود دارد—even زمانی که درونتان در حال فروپاشی هستید. همان‌طور که در یکی از مقاله‌هایم در Psychology Today و تجربه شخصی‌ام درباره قطع رابطه ناگهانی با نامادری‌ام اشاره کرده‌ام، کنار آمدن با سوگ مبهم—چه ناشی از قطع رابطه باشد، چه زوال عقل یا هر تغییر دیگری در رابطه—نیازمند صبوری، آگاهی و مهربانی با خود است.

درک سوگ مبهم در دوران تعطیلات

سوگ مبهم یعنی غمی بدون پایان مشخص. نمونه‌های آن شامل:

• عزیزی که حضور فیزیکی دارد، اما به دلیل زوال عقل، بیماری روانی یا بیماری‌های جدی دیگر از نظر عاطفی/ذهنی تغییر کرده است.

• قطع رابطه با اعضای خانواده یا دوستان؛ وقتی نبودنشان احساس می‌شود اما هنوز زنده‌اند.

• روابطی که تغییر کرده‌اند به‌طوری‌که فرد دیگر شبیه گذشته نیست.

در تعطیلات، این غیبت‌ها و تغییرات بیشتر به چشم می‌آیند. اغلب، افراد مخلوطی از احساسات را تجربه می‌کنند: غم عمیق، خشم، سردرگمی و گاهی جرقه‌هایی از شادی. نام بردن و پذیرفتن این احساسات می‌تواند کمک‌کننده باشد.

بر اساس تجربه خودم و آنچه مراجعانم گفته‌اند، مجموعه‌ای از راهکارها را گردآورده‌ام تا این دوران را کمی آسان‌تر کند.

جعبه‌ابزار کنار آمدن با سوگ مبهم در تعطیلات

وقتی با قطع رابطه روبه‌رو هستید

قطع رابطه می‌تواند باعث شود دوران تعطیلات ناراحت‌کننده و مبهم احساس شود. امسال اولین تعطیلاتی است که از پنج‌سالگی تاکنون نامادری‌ام در کنار ما نخواهد بود. احساس غم، خشم و اضطراب دارم. وقتی احساس تنهایی می‌کنم، به خودم یادآوری می‌کنم که بسیاری از افراد چنین تجربه‌ای دارند.

روان‌شناس «شاون ام. برن» اشاره می‌کند که نبود مرزهای روشن و ارتباط نامنظم می‌تواند سوگ مبهم را تشدید کند—و این توضیح می‌دهد چرا در تعطیلات احساسات نوسانی داریم: امید، ناامیدی، دلخوری و رها کردن.

راهکارهای مفید برای تعطیلات:

• پذیرش واقعیت: قبول کنید شاید آشتی اتفاق نیفتد یا حتی امن نباشد. این پذیرش فشار «باید رابطه را درست کنم» را کاهش می‌دهد.

• رها کردن بایدها: این‌که تعطیلات «باید» چطور باشد را کنار بگذارید. کاهش انتظارات، استرس را کمتر می‌کند.

• تعیین مرزها: اگر احتمال دیدار با فردی که از او دور شده‌اید وجود دارد، از قبل برنامه‌ریزی کنید: چه مقدار تماس باشد، کدام مهمانی‌ها را بروید، از چه موضوعاتی دوری کنید.

• ساختن آیین‌های شخصی: نوشتن یک نامه بدون ارسال، روشن کردن شمع یا چند دقیقه سکوت می‌تواند به شما کمک کند رابطه و سوگ را به رسمیت بشناسید.

• ساختن خانواده انتخابی: با دوستان، همسایه‌ها یا افراد حمایتی وقت بگذرانید. حتی یک پیاده‌روی کوتاه یا پیام ساده کمک‌کننده است.

• تمرین خودمهربانی: تمرین‌هایی مثل تنفس عمیق، نوشتن احساسات و مراقبه می‌تواند شما را در لحظات سخت آرام‌تر کند.

وقتی عزیزتان حضور دارد اما از نظر عاطفی یا ذهنی تغییر کرده است

تعطیلات در این شرایط ممکن است تلخ و شیرین باشد. فرد هست، اما همان آدم قبلی نیست. پژوهش درباره سوگ مرتبط با زوال عقل سه مرحله احساسی را بیان می‌کند:

1. جدا شدن: زمانی که متوجه تغییر می‌شوید.

2. مرحله بینابینی: وقتی رابطه روشن نیست و حس می‌کنید در وضعیتی نامشخص قرار دارید.

3. پیدا کردن معنای جدید: یافتن راه‌های تازه برای ارتباط و درک فرد.

راهکارهای مفید:

• تمرکز بر حضور، نه عملکرد: از لحظات کوچک مثل لبخند یا تماس دست لذت ببرید.

• ساده‌سازی مراسم: محیط را آرام‌تر کنید تا برای خودتان و عزیزتان راحت‌تر باشد.

• استفاده از نشانه‌های آرام‌بخش: موسیقی آشنا، بوهای دل‌پذیر یا اشیای موردعلاقه می‌توانند حس امنیت ایجاد کنند.

• نام‌گذاری احساسات: احساسات خود را بشناسید و تأیید کنید؛ چه غم باشد، چه خستگی یا عشق.

• اولویت دادن به مراقبت از خود: سوگ طبیعی است؛ از دوستان، گروه‌های حمایتی یا درمانگر کمک بگیرید.

جمع‌بندی

سوگ مبهم معمولاً پایانی مشخص ندارد و همین آن را در تعطیلات دشوارتر می‌کند. با تمرکز بر خودمهربانی، واقع‌بینی و آیین‌های شخصی، می‌توانید هم برای غم جا باز کنید و هم برای ارتباط. اجازه دهید این فصل، ترکیبی واقعی از شادی و غم باشد—نه چیزی که باید باشد، بلکه چیزی که هست.

پایان/*

.