به گزارش پایگاه خبری تحلیلی چه خبر، در فضای مجازی و پلتفرم‌های جمع‌آوری امضا، کمپینی با محوریت عیدی بازنشستگان تأمین اجتماعی راه‌اندازی شده است که بازتاب گسترده‌ای داشته و به درخواست برای افزایش میزان عیدی این گروه می‌پردازد. بازنشستگان تامین اجتماعی در این کارزار تأکید کرده‌اند: «سال‌ها تلاش کرده‌ایم و سهم خود را در توسعه اقتصادی کشور ادا کرده‌ایم؛ اکنون انتظار داریم از عدالت در پرداخت‌ها برخوردار شویم.»
چالش فعلی با فرمول پرداخت عیدی
مطابق متن این کارزار، یکی از مسائل حساس، تفاوت در نحوه تعیین عیدی بین کارگران مشمول قانون کار و بازنشستگان تامین اجتماعی است. کارگران مشمول قانون کار عیدی خود را بر اساس «دو تا سه برابر حداقل حقوق سالانه» دریافت می‌کنند، اما فرمول پرداخت عیدی به بازنشستگان همچنان ثابت و غیرمنصفانه دانسته می‌شود، که به گفته این افراد با اصول عدالت بیمه‌ای و ماده ۳۶ قانون تأمین اجتماعی مغایرت دارد.
مطالبات مطرح شده در کارزار
بازنشستگان تامین اجتماعی در بیانیه خود خواستار اصلاح فرمول محاسبه عیدی شده‌اند. آن‌ها سه محور اساسی را برای تحقق این موضوع پیشنهاد داده‌اند:
برابری مبنای محاسبه عیدی با کارگران شاغل،
لحاظ کردن حقوق و سابقه بیمه‌ای به عنوان مولفه‌های تعیین‌کننده عیدی،
ورود دولت و سازمان تأمین اجتماعی برای اصلاح آیین‌نامه و بودجه مورد نیاز.
مسیر قانونی و محدودیت‌های موجود
بازنشستگان تامین اجتماعی با استناد به ماده ۳۶ قانون تأمین اجتماعی، پیشنهاد خود را عادلانه دانسته و معتقدند که پرداخت متفاوت عیدی به آن‌ها در تضاد با این ماده قانونی است. این ماده به صراحت به حقوق بیمه‌شدگان پس از بازنشستگی و وظایف سازمان تأمین اجتماعی در ارتباط با مستمری و مزایا اشاره دارد.
با این حال، یکی از موانع مهم بر سر راه اجرای این درخواست، وجود تفاوت‌های قانونی میان موقعیت بازنشسته‌های تامین اجتماعی و مشمولان قانون کار است. هرچند بسیاری از این بازنشستگان در گذشته مشمول قانون کار بوده‌اند؛ اکنون مقررات مستقلی برای آن‌ها اعمال می‌شود.
افزایش فشارهای اقتصادی؛ انگیزه‌ای برای تغییر
با توجه به رشد سریع تورم و بالا رفتن هزینه‌های زندگی، بازنشستگان تامین اجتماعی بر این باورند که «رقم ثابت» عیدی دیگر پاسخگوی نیازهای معیشتی آن‌ها نیست. به همین دلیل، این کمپین با شعار «عیدی ما باید کارگری باشد» شکل گرفته و توانسته حمایت وسیعی از جانب عموم مردم جلب کند.
واکنش‌ها و پتانسیل برای تغییر
تا این لحظه بیش از ۳۱ هزار امضا در حمایت از این کارزار در پلتفرم‌های مختلف ثبت شده است و رسانه‌ها نیز این موضوع را به طور گسترده پوشش داده‌اند. در عین حال، نهادهای مرتبط از جمله سازمان برنامه و بودجه، وزارت کار، نمایندگان مجلس و همچنین شورای عالی کار، هنوز واکنش قاطع و عملی در این خصوص ارائه نکرده‌اند. لازم به ذکر است که تغییر فرمول عیدی مستلزم اصلاح آیین‌نامه‌های داخلی ، تنظیم جدید بودجه و تصویب در نهادهای بالادستی است.
ضرورت عدالت در دوران بازنشستگی
بازنشستگان تامین اجتماعی تاکید دارند که طولانی‌مدت در صنایع تولیدی و خدماتی کشور فعالیت داشته و اکنون انتظار دارند همانند کارگران شاغل از حقوق عادلانه بهره‌مند شوند. آن‌ها بر این باورند که این درخواست صرفاً مالی نیست، بلکه نمایانگر نیاز به برابری حقوق و ایجاد عدالت در نظام پرداخت‌های بازنشستگی است.
آینده نزدیک: امید به اصلاحات اساسی
با توجه به روند فعلی و رشد تقاضاهای عمومی، ممکن است اصلاح فرمول پرداخت عیدی به بازنشستگان تأمین اجتماعی در دستور کار جلسات کارشناسی قرار گیرد. اجرای این تغییر نیازمند همکاری نزدیک میان سازمان تأمین اجتماعی، دولت و سایر دستگاه‌های ذیربط است و می‌تواند زمینه‌ساز دستیابی به عدالت اجتماعی و آرامش معیشتی بازنشستگان در سال آینده شود.
