شغلهای بامزه در ایران که منقرض شدند
این فهرست تصویری، به بررسی مشاغلی میپردازد که امروزه با ظهور کامپیوترها و ماشینآلات مختلف از بین رفتهاند. برخی از این مشاغل زمانی بسیار رایج بودند اما امروزه برای ما تقریباً غیرقابل تصور به نظر میرسند. با نگاه کردن به تصاویر این فهرست میتوانیم این سوال را از خودمان بپرسیم که کدام یک از مشاغلی که امروزه آنها را ضروری میدانیم، در دهه آینده از بین خواهند رفت و توسط نسلهای آینده به عنوان یادگارهایی از دوران گذشته نگریسته خواهند شد؟
۱. لکتور (خواننده متن با صدای بلند)
در گذشته، کارخانهها اغلب افرادی به عنوان “لکتور” را استخدام میکردند تا داستانها یا اخبار روزنامهها را برای کارگران بخوانند و با این کار از یکنواختی کار بکاهند. این سنت اولین بار در دهه ۱۸۶۰ در کارخانههای سیگار کوبا به وجود آمد. در ایالات متحده، این رسم در کارخانههای سیگار “ایبور سیتی” در تامپا رایج بود اما پس از اعتصاب کارگران در سال ۱۹۳۱ متوقف شد.
۲. جارچی شهر
پیش از اینکه سواد به صورت گستردهای در دسترس باشد، جارچیان شهر به عنوان وسیله اصلی ارتباطی در بسیاری از جوامع خدمت میکردند و اعلامیههای مهم را به گوش کسانی میرساندند که قادر به خواندن یا نوشتن نبودند.
۳. روشنکننده چراغ
در مناطق شهری، روشنکنندههای چراغها در هنگام غروب چراغهای خیابانی را روشن میکردند و در سحرگاه آنها را خاموش میکردند. این شغل در قرن ۱۹ در دوران اوج خود به سر میبرد، اما با پیشرفتهای تکنولوژیکی به تدریج منسوخ شد.
۴. بیدارکننده
در زمانهایی که ساعتهای زنگدار در دسترس و قابل اعتماد نبودند، افرادی به نام “بیدارکننده” وظیفه داشتند مردم را از خواب بیدار کنند تا به موقع به محل کار خود برسند.
۵. یخفروش
تا اوایل قرن ۲۰، یخ بهطور طبیعی از دریاچههای یخزده جمعآوری میشد. این شغل با توسعه تکنولوژیهای خنککننده به تدریج از بین رفت.
۶. موشگیر
کنترل جمعیت موشها برای جلوگیری از شیوع بیماریها و محافظت از منابع غذایی بسیار مهم بود. موشگیرها اغلب موشها را با دست یا با کمک حیوانات تربیت شده شکار میکردند.
۷. راننده الوار
رانندگان الوار در فرآیند تولید چوب نقش مهمی داشتند. آنها الوارهای قطع شده را از رودخانهها هدایت میکردند تا به مقصد نهایی برسند. این شغل نیز با پیشرفت تکنولوژی و تغییر در روشهای تولید چوب از بین رفت.
۸. اپراتور سوئیچبرد
اپراتورهای سوئیچبرد وظیفه اتصال دستی تماسهای تلفنی را بر عهده داشتند. این شغل به تدریج با سیستمهای خودکار جایگزین شد.
۹. شنونده هواپیما
پیش از اختراع رادار، شنوندگان هواپیما وظیفه داشتند با استفاده از ابزارهای بزرگ و تقویتکننده صدا، مسیر هواپیماهای دشمن را تشخیص دهند. این شغل نیز با ظهور رادار به تاریخ پیوست.
۱۰. کامپیوتر انسانی
افرادی که به عنوان “کامپیوتر انسانی” مشغول به کار بودند، محاسبات ریاضی پیچیده را به صورت دستی انجام میدادند. این شغل با پیشرفت رایانهها در دهه ۱۹۷۰ منسوخ شد.
۱۱. کارگران شبانه
در مناطقی که سیستم فاضلاب وجود نداشت، کارگران شبانه وظیفه تخلیه توالتها را بر عهده داشتند. با توسعه سیستمهای فاضلاب مدرن، این شغل نیز به تدریج از بین رفت.
۱۲. تلگرافیست
تلگرافیستها وظیفه ارسال و دریافت پیامها از طریق تلگراف را بر عهده داشتند. با توسعه تلفن و سیستمهای ارتباطی جدید، این شغل نیز منسوخ شد.
منبع: منیبان
